86. MTW: THE ROLLING STONES - "Wild Horses"

Singiel, 1971
Strona B: 'Sway'
Album: 'Sticky Finger
Kompozycja: M.  Jagger  & K. Richards
Producent: Jimmy Miller
Wytwórnia: The Rolling Stones Records
Długość: 5:43

Obsada: (kolejność wg. zdjęcia poniżej).

Charlie Watts:  perkusja

Mick Taylor: gitara akustyczna

Bill Wyman: gitara basowa

Keith Richards: gitara solowa, 12 strunowa gitara akustyczna, chórki

Mick Jagger: wokal 

Mick i Keith.

 __________________________

Cóż, uprzedzę Was, że to ostatni już utwór, zdaniem wielu, największego rock and rollowego zespołu świata, The Rolling Stones, choć nie ostatni, gdzie śpiewa Jagger.

- Mick, czy 'Wild Horses' to piosenka Keitha ?

JAGGER: Taaa, jego była melodia. I on napisał zwrot 'wild horses', resztę ja.

- To jedna z najładniejszych waszych piosenek.

JAGGER: Lubię ten utwór. To przykład popowej piosenki. Biorąc taki oklepany zwrot jak 'wild horses', który prawdę mówiąc jest okropny, sprawiasz, że to działa, bez osądzania, że brzmi stereotypowo.

Jedna z najbardziej pięknych, witanych owacyjnie na koncertach, ballada zespołu. Piosenka nagrana w 1969 roku ale z powodu kłopotów zespołu ze swoim menadżerem nie wydana aż do 1971 roku. W zamyśle jego twórcy, Keitha Richardsa (muzyka i część tekstu), piosenka miała opowiadać o traumie związanej z tęsknotą za swoim nowo narodzonym synkiem z powodu konieczności udania się w trasę (w sierpniu 1969 Anita Pallenberg powiła liderowi zespołu syna o imieniu Marlon Leon Sundeep), ale Jagger zmienił jej wymowę na ogólne rozważania na temat relacji w związku. W tamtym czasie Mick przechodził bardzo trudny okres w swoim związku z  Marianne Faithfull. Pełen wydarzeń mniej lub bardziej burzliwych. Piosenka nagrana została w grudniu 1969 roku w Muscle Shoals Studios w Alabamie.

Muscle Shoals Studios. Stonesi w 1969

W czasie tej trzydniowej sesji The Rolling Stones nagrali jeszcze 'Brown Sugar' oraz 'You Gotta Move'. Muscel Shoals było nowo otwartym studiem i fakt, że nagrywali w nim Stonesie nobilitował je. Po nich nagrywało tam wielu innych muzyków, między innymi Bob Dylan, Elton John. Wszyscy wspominają, że Keith w owym czasie bez przerwy rozmyślał o dziecku i swoim ojcostwie.

The Muscle Shoals Sound Studio in Sheffield, Alabama

Charlie Watts: To zadziałało. W przypadku Kitha to sprawdza się zawsze znakomicie. Iść do studia i nagrywać akurat wtedy gdy jesteś w środku trasy i jesteś w dobrej formie do gry'. Musce Shoals Studio było bardzo specyficzne, świetnie się w nim pracowało. Perkusja była ustawiona trochę wyżej, ponad poziom podłogi. Plusem było to, że w trakcie pracy wszyscy znajdowali się koło siebie, w tym samym pomieszczeniu, blisko.

Jimmy Johnson (na zdjęciu pierwszy z lewej), muzyk i jeden z właścicieli studia wspomina sesję, ze Stonesami: Jimmy Miller nie pojawiał się więc wziąłem trochę roboty na siebie. Stonesi gdy weszli do studia byli trochę zardzewiali, gdyż weszli do studia prosto z trasy. Żeby wejść na właściwy rowek potrzebowali trochę pokręcić się. Grali ze dwie, trzy godziny, wszystko co się dało. Rozgrzewali się. Aż zaskoczyli. Ja już byłem przygotowany z całym sprzętem, taśmą, czekałem na moment aż będą gotowi. W pewnym momencie Keith wymyślił nagle jakiś motyw i zespół skupił się wokół tego. W ciągu pięciu czy sześciu godzin zgrali się. W tym czasie  nikt nic nie mówił, zupełnie ze sobą nie rozmawiali...

JAGGER: Keith miał melodię, 'Wild Horses', ale zdaje się nie było to jeszcze całkiem skończone. W zasadzie to miał tylko refren i nic więcej. Tak więc resztę napisaliśmy na miejscu. Muscle Shoals Studio było całkiem interesującym miejscem. Bycie tam sprowokowało nas by zrobić to trochę inaczej. 'Wild Horses' to w sumie trochę piosenka w stylu country. 

KEITH: To była chyba jedna z najłatwiejszych sesji, jakie kiedykolwiek zrobiliśmy. Nie uważam, żebyśmy byli kiedykolwiek tak płodni... W całej karierze. Wiesz, wyrobiliśmy się z trzema czy czterema numerami zaledwie w dwa dni, a jak na Stonesów to było coś. Te sesje były dla mnie tak samo ważne jak wszystkie inne, które robiliśmy. Myślę, że te wszystkie inne, jak materiał z 'Beggars Banquet' czy inne, no wiesz... ‘Gimme Shelter,’ ‘Street Fighting Man,’ ‘Jumpin’ Jack Flash'. Zawsze się zastanawiałem, czy gdybyśmy je zrobili w Muscle Shoals, nie byłyby bardziej, no trochę

Wersja: The Flying Burrito Brothers "Wild Horses" 
 

Keith Richards i Gram Parsons

W swojej, wydanej w 2010 roku, autobiografii zatytułowanej 'Life' pisze: 'Ten song to był jeden z tych magicznych momentów kiedy wszystko przychodzi i pasuje do siebie. Podobnie jak w przypadku 'Satisfaction'. Myślisz, i nagle wszystko masz w ręku. Miałem w głowie zwrot 'wild horses' i zastanawiałem się jak to powinno iść dalej. I wiesz, że to musi być 'couldn’t drag me away'. W książce 'Jump Back: The Best Of The Rolling Stones' Jagger porusza ciekawy temat, bo wspomina w nim Grama Parsonsa. Przez pewien okres czasu pojawiały się głosy, że piosenkę (tekst do niej) napisał amerykański muzyk Gram Parsons, mieszkający w 1969 roku ze Stonesami w ich posiadłości, lub co najmniej mający spory wpływ na tekst. W 1970 zespół The Flying Burrito Brothers, w którym grał Parsons, wydał album 'Burrito Deluxe', na którym znalazła się ta piosenka ale podpisana jak dzieło Jaggera i Keitha. Przyjaciele zmarłego w 1973 roku z przedawkowania narkotyków Parsonsa utrzymywali, że podanie jako autorów obu liderów The Rolling Stones miało pomóc w promocji płyty.

Pamiętajmy, że zespół wyemigrował z kraju za kanał La Manche z powodów podatkowych. Parsons miał napisać lirykę utworu, która zdaniem jego przyjaciół, cechowała jego styl pisania a nie Jaggera. Keith otrzymał kartkę z tekstem i zaczął układać do niego muzykę. Ale przeczytajmy słowa Micka Jaggera z ww. Antologii zespołu: Pamiętam jak siedzieliśmy sobie z Gramem Parsonsem i zdaje się jego wersja ukazała się przed naszą. Także niezła... Wielu mówiło, że piosenka  jest o Marianne, ale  ja tak nie uważam. Wtedy się to wszystko kończyło. Ale absolutnie byłem bardzo mocno zaangażowany emocjonalnie w ten kawałek. Był dla mnie bardzo osobisty, taki smutny. Dzisiaj on brzmi tak trochę naiwnie...

Mick i Marianne, 1969

Czy można na 100% wierzyć Mickowi. Choć w sieci na ten temat znalazłem szereg artykułów, które naprawdę bronią teorii, że Parsons miał swój wkład w powstaniu piosenki. Nawiązując do słów Micka (Pamiętam jak siedzieliśmy sobie z Gramem Parsonsem), autorzy tekstów ironizują lub wprost nie wierzą w to, że tak zdolnym muzyk jak Parsons siedział sobie obok, nie brzdąkał na gitarze i niczego nie dorzucał od siebie (był przecież znakomitym tekściarzem). W owym czasie Gram bardzo bolał nad stratą swoich rodziców i swoją odpowiedzialnością nad młodszą siostrą Little Avis, za opuszczenie jej.
Słowa Micka o tym wydarzeniu pochodzą z lat 90. Pada ironiczne pytanie: 'Naprawdę, pamiętasz to z 1971 wszystko tak dokładnie, Mick?' Także brat Micka Jaggera miał wspomnieć dla magazynu 'Uncut', że 'Wild Horses' to kompozycja Parsonsa.

W czasie sesji nagrywania i tworzenia w Muscle teksty utworów podobno powstawały na gorąco, o czym (wspominali zdawkowo co prawda) przyglądający się sesji pracownicy studia, w tym poproszony do zagrania właśnie w utworze 'Wild Horses' jeden z nich (Jim Dickinson), w zastępstwie nieobecnego wtedy etatowego klawiszowca zespołu Iana Stewarta. Gram przebywając ze Stonesami mógł, jak to zawsze bywa między muzykami, inspirować sławnych kolegów i odwrotnie. Gdyby jego wkład był znaczący, cóż by szkodziło dodać jeszcze jedno nazwisko pod tytułem. Ale warto wiedzieć, że dopiero po głośnej nagonce prasowej i obawą przed procesem Jagger i Richards dodali jako kolejnego twórcę piosenki 'Anybody Seen My Baby' (1997) K.D. Lang, której przebój z 1992 roku, 'Constant Crawling' zadziwiająco przypominał przebój stonesowski. Słowa Micka o tym wydarzeniu pochodzą z lat 90. Pada ironiczne pytanie: 'Naprawdę, pamiętasz to z 1971 wszystko tak dokładnie, Mick?' Także brat Micka Jaggera miał wspomnieć dla magazynu 'Uncut', że 'Wild Horses' to kompozycja Parsonsa.
W czasie sesji nagrywania i tworzenia w Muscle teksty utworów podobno powstawały na gorąco, o czym (wspominali zdawkowo co prawda) przyglądający się sesji pracownicy studia, w tym poproszony do zagrania właśnie w utworze 'Wild Horses' jeden z nich (Jim Dickinson), w zastępstwie nieobecnego wtedy etatowego klawiszowca zespołu Iana Stewarta. Gram przebywając ze Stonesami mógł, jak to zawsze bywa między muzykami, inspirować sławnych kolegów i odwrotnie. Gdyby jego wkład był znaczący, cóż by szkodziło dodać jeszcze jedno nazwisko pod tytułem. Ale warto wiedzieć, że dopiero po głośnej nagonce prasowej i obawą przed procesem Jagger i Richards dodali jako kolejnego twórcę piosenki 'Anybody Seen My Baby' (1997) K.D. Lang, której przebój z 1992 roku, 'Constant Crawling' zadziwiająco przypominał przebój stonesowski. 
Także w okresie, gdy w zespole był jeszcze Brian Jones, i on i czasem dwójka pozostałych muzyków, chciała mieć jakiś wkład w repertuar grupy (przecież główne tantiemy otrzymują przede wszystkim twórcy piosenek, nie wykonawcy). Menadżerowie zespołu jak i dwójka liderów przekonywała, że wzorem Lennona i McCartney'a, w interesie The Rolling Stones jest pielęgnowanie zasady posiadania także podobnego tandemu kompozytorskiego. Tak więc, czy w 1971 Jagger i Keith mogli się zdobyć na wspaniałomyślność w stosunku do Parsonsa, jeśli w 1997 będąc już Mega Legendami tego nie zrobili?
Sam Parsons wypowiadał się o Stonesach bardzo pozytywnie i nie padło z jego ust nigdy ani jedno słowo na temat jego wkładu w 'Wild Horses'.
 

PARSONS: "Nauczyłem się od Keitha trochę Rock And Rolla. Mick uważał country za głupawą muzykę. Od niego dowiedziałem się wiele o śpiewaniu". I tyle.

Childhood living is easy to do
The things you wanted I bought them for you
Graceless lady you know who I am
You know I can't let you slide through my hands

Wild horses couldn't drag me away
Wild, wild horses, couldn't drag me away

I watched you suffer a dull aching pain
Now you decided to show me the same
No sweeping exits or offstage lines
Could make me feel bitter or treat you unkind

Wild horses couldn't drag me away
Wild, wild horses, couldn't drag me away

I know I dreamed you a sin and a lie
I have my freedom but I don't have much time
Faith has been broken, tears must be cried
Let's do some living after we die

Wild horses couldn't drag me away
Wild, wild horses, we'll ride them some day
Wild horses couldn't drag me away
Wild, wild horses, we'll ride them some day

______________________________________

MÓJ TOP WSZECH-CZASÓW '2016